Yeni Office’e Dokunun!
Cumartesi, 18 Ağustos 2012 09:00
Windows 8’in piyasada yerini almasını sabırsızlıkla beklediğimiz bu günlerde, paralelde yeni Office’in Windows 8 için tasarlanan yeni dokunma deneyimi hakkındaki gelişmeleri de sizinle paylaşmak istiyorum. Müşteri ön izleme sürümüne microsoft.com/office/preview sitesinden erişip deneyebileceğiniz Yeni Office, ister bir tablet ile koltukta oturuyor, ister bir masada klavye ve fare ile çalışıyor olun harika bir dokunma deneyimi sağlayacak şekilde tasarlandı. Buna örnek olarak dokunma için en iyi duruma getirilmiş Windows 8 stili yeni OneNote uygulamasını ve dokunma destekli hale gelen Word, Excel, PowerPoint, Outlook ve diğer masaüstü uygulamalarını verebiliriz.
Dokunma deneyimi, yüksel kaliteli dokümanlar oluşturmak için gereken zengin yetenekleri sağlarken, sık yapılan işlemleri hızlı, akıcı ve sezgisel hale getiriyor. Bu makalede dokunma için bu deneyimleri yeni bir şekilde tasarlamak için kullandığımız düşünce ve tasarım yapısının ve mühendislik sürecinin üzerinden geçiyor olacağım.
Dokunma Vizyonumuz
Office’in bir sonraki sürümü planlanırken, dokunmanın insanların gelecekte Office’i nasıl kullanacaklarında önemli bir rol oynayacağı çok açıktı. Bu da uygulamalarımıza hoş bir yeni boyut katma fırsatını ortaya çıkardı. Donanım dünyası yeni tip kişisel bilgisayarları ve mobil cihazları, bu cihazların yeni etkileşim tarzları, fiziksel duruşları ve kullanım konumlarıyla birlikte ortaya koyma konusunda bir dönüşüm içerisindeydi. İnsanların Office’i masalarında bir masaüstü ya da dizüstü bilgisayar üzerinde kullanmaya ve klavyeyle yazmaya devam edeceklerine inanıyorduk. Ama bununla birlikte tabletleri ya da hibrit dizüstü/tabletleri sandalyede geri yaslanarak, bir trende, otobüste ya da uçakta öne eğilerek, bir kanepede oturarak, yatakta uzanarak, ayaktayken ve iki elle tutarak ya da koridorda yürürken, kısacası pek çok farklı durumda da kullanmaya başlayabilirlerdi.
Her bir durumda hangi tip görevleri yapmanın rahat olduğunu ve farklı görev tipleri için hangi girdinin en iyi olduğunu analiz ettik. Örneğin, fiziksel bir klavye uzun yazma işleri için en uygun yöntem ve pek çok kişi için ekran klavyesinden önemli derecede daha hızlı. Bir fare kesin hedefleme için optimal, dokunma ise kaydırma ve yakınlaştırma gibi yaygın hareketler için harika. Ayakta durma gibi bazı durumlar dokunarak içerik oluşturma için tercih edilirken, masada yazma etkinliğinin önüne geçmesi zor gözüküyor. Her durum ve girdi tarzı bazı işler için harikayken bazı işler için o kadar da iyi olmayabiliyor. Bu doğrultuda Office uygulamalarının farklı durumlar ve farklı girdi tipleri çapında sezgisel, doğal ve rahat hissettirmesini garanti altına almak istedik.
Buna paralel olarak Windows, dokunmaya duyarlı bilgisayar donanımı için yeni dokunmatik çizim tahtası gereksinimlerinden yeni dokunma sürücülerine, yeni platform API’lerine ve yeni bir kullanıcı deneyimine kadar dokunma ile ilişkili birçok alanda yoğun yatırımlar yapıyordu. Bu platform, uygulamalarımızda doğal bir deneyim ve yeni kullanım pozisyonları sunabilmek için bize temel gereksinimleri sağlamış oldu. (Bir yan not olarak Office’in yeni dokunma yeteneklerinden birçoğu Windows 7 kurulu bilgisayarlarda çalışacak. Fakat seçtiğiniz düğmeye dokunmayı basitleştiren dokunma hedef tutarlılığından ekranda görüntülenen düğme boyutlarına, dokunma geri beslemesinin hızı ve tepkiselliğine kadar her alanda iyileştirmeler sunacak Windows 8 platformundaki geliştirmeler sayesinde bu deneyim Windows 8’de önemli ölçüde daha iyi olacak.)
Office’in bir sonraki sürümünde dokunmaya yönelik iki türlü yatırım yaptık. Öncelikle bazı uygulamalarımızın yeni sürümlerini (OneNote ve Lync), Windows 8 içerisindeki yeni deneyime özel olarak geliştirmeye başladık. Bu alanda bilinçli olarak tasarımına sıfırdan başladığımız yeni sürümlerde önceliği dokunma özelliğine verdik. İkinci olarak tüm Office uygulamalarının herkesin aşina olduğu sürümlerine dokunma özelliği ekledik. Bu uygulamalar, alışmış olduğunuz özellik ve biçimin korunması için halen daha öncelikle fare ve klavye için tasarlanıyor fakat artık tüm deneyimin içerisinde dokunma özelliğini de destekliyor. Bu ikili yaklaşım sayesinde dokunma özelliğine sahip bir cihazda hem Office’in tüm imkânlarından herhangi bir öğrenme süreci geçirmeden yararlanabiliyor, hem de Windows 8 içerisindeki yeni deneyimlerle derinlemesine entegre olan dokunma özelliğini tam anlamıyla sunan bu yeni deneyimden hemen yararlanmaya başlayabiliyorsunuz.
Vizyonumuzun kapsamında tüm Office uygulamalarında geniş çaplı değişiklikler yapmak vardı. Önce her bir uygulamada yoğunlukla izlenen yolları tanımlamaya başladık ve yapacağımız işe bu bilgileri kullanarak yoğunlaştık. Buna örnek olarak e-posta kullanmak, anlık mesaj göndermek, belge okumak, hesap tablosu üzerinde çalışmak ve sunum yapmak verilebilir. Tüm bu işlerin sadece dokunma veya dokunma, fare ve klavyenin ortak kullanımı ile uçtan uca mükemmel bir his yaşatmasını istiyorduk.
Dokunma ilkeleri
Bir sonraki aşama Office içerisinde dokunma özelliğini nasıl sağlayabileceğimize ilişkin genel bir çerçeve oluşturmaktı. Sahip olduğumuz deneyimleri nereye varmak istediğimizle birlikte değerlendirerek aşağıdaki yatırım alanlarını belirledik:
- Dokunma duyarlılığı
- Dokunma hedefleme
- Metin ve nesnelerin seçimi
- Yazma
- Komut verme
Tüm bu alanlara yönelik detaylı kılavuzlar hazırladık ve işin nasıl sonuçlanması gerektiğine ilişkin beklentilerimize yönelik asgari sınırları oluşturduk. Oluşturduğumuz dokunmaya dair bu iç dilin Microsoft deneyimleri çapında tutarlı olmasını sağlamak ve edinilen bilgilerin yayılabilmesine yardımcı olmak için şirket içerisinde birçok kişi ile yakın bir birlikte çalışma ortamı oluşturduk. Her bir senaryo için iş karneleri oluşturduk ve insanların dokunma özelliğini güven içerisinde kullanmasını sağlayacak tutarlı, duyarlı ve harika bir deneyim elde etmek için ihtiyaç duyulan çalışma alanlarını tanımladık. Posta alanında yapılacak çalışmaya yönelik ilk hazırladığımız iş karnelerinden birine ilişkin bir örneği burada görebilirsiniz:
Şimdi de tüm bu ilkeleri tek tek inceleyelim.
Dokunma duyarlılığı
Bir şeye dokunduğunuzda anında tepki vermesi gerekir. Kaydırma ve yakınlaştırma sırasında içeriğin “parmağınıza yapışması” gerekir. Kullanıcı arabiriminin durgun bir şekilde tepki vermesi ve hafifçe vurulduğunda veya bölümlerin başına/sonuna ulaşıldığında sıçraması gerekir. Kullanıcının gerçekleştirdiği eylemde fiziksel bir gerçeklik hissi yaşaması için resimlerin parmağınızı sürükler sürüklemez yeniden boyutlanması ve metinlerin de resimlerin çevresinde kayarak tekrar oluşması gerekir.
İçeriğin parmağınıza yapıştığı bir deneyim oluşturmak üzere, içeriği resimlere dönüştürebilecek ve ekranda animasyonlarıyla birlikte taşıyabilecek bir dizgi özelliği kullanabilmek için belge yüzeyinin büyük bir kısmını yeniden oluşturmamız gerekti. Bunun için de Grafiksel Cihaz Ara Yüzünden (GDI) uzaklaşarak modern ve donanımsal olarak hızlandırılan grafik hizmetlerine yaklaştık. Yaptığımız işin sonucunda doğal ve duyarlı bir his yaratan bir deneyim elde ettik. Bazı örneklerini burada görebilirsiniz:
Hedefleme
Hedefleme ile dokunmaya çalıştığınız şeye başarılı bir şekilde dokunabilmeyi kastediyoruz. Hedefleme neredeyse tamamen fiziksel boyut ile ilgili bir özellik. Parmaklar fare imleçlerinden veya kalem uçlarından çok daha büyük olduğundan dokunmayı kolaylaştırmak için nesnelerin de ekranda fiziksel olarak daha büyük olması gerekiyor. Windows ekibi dokunma hedef büyüklüklerine yönelik ilkeler oluşturmak için geniş kapsamlı araştırmalar yürüttü ve biz de bu bilgileri tasarımlarımızda kullandık.
Tüm deneyimin daha en baştan dokunma ile kolay hale gelmesini garanti etmek için OneNote ve Lync için yeni Windows 8 türü uygulamaları sıfırdan tasarladık. Masaüstü uygulamalarda bulunan tipik birçok uygulamanın dokunma hedefi fare ve klavyeye göre tasarlanmıştı ve bu yüzden mevcut hedefleri nasıl yeniden boyutlandırabileceğimize yönelik çözümler üretmemiz gerekiyordu. Daha büyük hale gelmesi gereken iki tür kullanıcı arabirimi nesnesi tanımladık:
- Hızlı Erişim Çubuğu(QAT), durum çubuğu, şerit ve Outlook içerisindeki klasörler gibi kullanıcı arabiriminin her zaman görünür olan sabit bölümleri
- Bağlamsal menüler ve MiniÇubuk gibi kullanıcı arabiriminin kullanıcı eylemlerine cevaben ortaya çıkan bağlamsal bölümleri
Sabit kullanıcı arabirimi nesneleri
Sabit kullanıcı arabirimi nesnelerinin çoğu, dokunma için gereken minimum seviyenin altında kalıyordu. Hızlı Erişim Çubuğundaki Kaydet düğmesi gibi sıklıkla kullanılan komutlara kolayca dokunmak mümkün değildi. Biz de sabit kullanıcı arabiriminin boyutunu büyüten Dokunma Modu adlı yeni bir özellik ekledik. Dokunma Modu doğru bir şekilde yapılandırılmış tabletlerde otomatik olarak açılıyor. Bu özellik Hızlı Erişim Çubuğunun, Şerit sekmelerinin boyutlarını arttırıyor, şerit içerisindeki küçük düğmelerin çevresine boşluklar ekliyor, durum çubuğunu uzatıyor, Outlook dokunma önceliklendirme eylem çubuğunu aktif hale getiriyor ve Outlook içerisindeki genişletilmiş klasörlere boşluklar ekliyor. Burada Word şeridinin bir parçasında Dokunma Modunu açık ve kapalı halde görebilirsiniz:
Dokunma Modu Kapalı:
Dokunma Modu Açık:
Dokunma Modunu açmak için Hızlı Erişim Çubuğu taşması üzerine tıklayıp Dokunma Modu simgesini tıklamak gerekiyor. Bunun ardından simge Hızlı Erişim Çubuğu üzerinde görünür hale gelecek ve Dokunma Modunu kapatıp açabileceksiniz.
Bağlamsal kullanıcı arabirimi bileşenleri
Office’in (menüler, bağlamsal menüler, renk seçiciler, MiniÇubuk gibi) bağlamsal kullanıcı arabirimi bileşenlerinin birçoğu da küçük hedeflerden oluşuyor. Bağlamsal kullanıcı arabirimi siz bir eylem gerçekleştirene kadar görünür olmadığından, eylemin fare veya dokunmadan hangisi ile yapıldığına bağlı olarak dokunmaya veya fareye göre en iyi hale getirilmiş versiyonu gösterme imkânımız bulunuyor. Yani bağlamsal kullanıcı arabirimi ister dokunma modunda olun ister olmasın her zaman doğru boyutlarda gösterilebiliyor. Örneğin bağlamsal bir menü dokunma ile açıldığında dokunmayı daha rahat kılmak için birbirinden uzaklaştırılmış öğeler gösteriliyor. Burada renk seçicinin fare ve dokunma durumunda nasıl açıldığını görebilirsiniz:
Kullanıcıların nesneleri seçme ve boyutlandırmasını kolaylaştırmak için şekiller, grafikler ve resimlerin tutulabilir kenarlıklarının boyutunu arttırdık ve Windows dokunma hedefi API’lerini kullandık.
Yeni Windows 8 API’leri bize ekrandaki bir parmağın şeklini ve ilk dokunulan noktanın yerini bildirebiliyor. İlk dokunulan kısım tutulabilir kenarlığın içerisine denk gelmediğinde parmağın bu bölgeyi aşıp aşmadığını tespit edebiliyor ve seçimin başarılı olmasını sağlayabiliyoruz. Bu sayede parmakla daha yüksek hassasiyet hissi elde edilmiş oluyor ve kullanıcılar daha az sayıda yanlış dokunma ile karşı karşıya kalıyor. Kullanıcıların dokunmayı güven içerisinde kullanmasına yardımcı olmak için, hatalı veya kesin olmayan dokunuşlarda kullanıcıların hedeflerinin daha doğru olarak belirlenebilmesi amacıyla Office içerisinde bu dokunma hedef API’leri kullanıldı. Daha fazla detay için Windows 8 Mühendislik blogunda yer alan Dokunma donanımı ve Windows 8 yazısını inceleyebilirsiniz.
Sürükleyerek bir nesneyi konumlandırmak
Hedefleme ile ilişkili özel bir durum bir nesnenin tutulması ve sürüklenmesi. Bir şeyi bir başka nesne üzerine sürüklediğinizde (örneğin bir e-postayı Outlook içerisindeki bir klasöre sürüklediğinizde) klasörü hedeflemenin zorluğu o klasöre parmağınızla tıklamaktan daha fazla değildir (aslında daha bile kolaydır). Fakat bir nesneyi bir yere konumlandırmak üzere sürüklüyorsanız, bir fare ile elde edebildiğiniz hassaslığı elde etmeniz zor. Buna yardımcı olabilmek için resimleri, şekilleri ve diğer objeleri hareket ettirirken veya yeniden boyutlandırırken otomatik olarak görüntülenecek kılavuzlar ve yapışma noktaları ekledik. Bu sayede hareket ettirdiğiniz nesneyi sınırlar veya diğer nesnelerle aynı hizaya getirmenin çok daha kolay olacağını düşündük.
Metin ve nesne seçimi
Office içerisindeki temel eylemlerden birisi metin ve nesnelerin seçimidir. Yüksek hassasiyet sunan fareler ve klavyeler, Shift ve Ctrl tuşları gibi değiştiricilerden de yararlanarak seçim işini kolay bir hale getirir. Parmak ise bu işlemleri verimli bir şekilde yapabilmek için gereken hassasiyete sahip değildi ve bu yüzden de metin ve nesnelere yönelik bir dizi seçim şablonu oluşturabilmek için Windows ekibi ile birlikte çalıştık.
Word, PowerPoint, Excel, OneNote, Visio, Lync ve Outlook içerisindeki mesajlar için yeni metin seçimi tutamaçlarını ekledik. Burada Word ve Excel’den örnekler görebilirsiniz:
Gördükleriniz Windows 8 içerisinde yer alan yeni modern tarayıcı gibi uygulamalarda karşılaşacağınız metin seçimi tutamaçları ile aynı.
Birden çok nesneyi seçmek için Windows’un birden çok slaytın seçilmesi ve tekrar düzenlemesi için sürükleyip bırakılması amacıyla kullandığı çapraz kaydırma ilkelerinden yararlandık. PowerPoint’te parmağınızı basılı tutarak ve diğer resim ve şekillere dokunarak birden çok nesneyi kolayca seçebiliyorsunuz.
Yazma
Office içerisindeki pek çok senaryo içerisinde yazma yer alıyor. Windows 8 ekran üzerindeki veya diğer bir adla “sanal” klavye için büyük bir yatırım yaptı. OneNote ve Lync için yeni Windows 8 stili uygulamalarda Windows tarafından sağlanan API’ler sayesinde sanal klavye otomatik olarak görünüyor ve kayboluyor.
Masaüstü uygulamalarda biraz daha fazla çalışmak durumunda kaldık:
- Klavye ihtiyacınız olduğunda otomatik olarak görünür hale gelmiyordu
- Bazen yazmakta olduğunuz şeyin üzerine çıkıyordu
- Klavye görünür olduğunda çalışabilecek çok az bir yer kalıyordu
Klavyeyi çağırma
Office 2010 ve Windows 7′de kullanıcıların Windows görev çubuğu üzerinde yer alan klavye simgesine dokunarak klavyeyi manuel olarak çağırmaları gerekiyor. Windows 8 ise Office’in sanal klavyeyi otomatik olarak göstermesini ve gizlemesini sağlayan yeni masaüstü API’lerine sahip.
Klavye yazdığınız şeyin üzerini kaplıyor
Dokunma konusunda çok az şey klavyenin ortaya çıkıp yazmakta olduğunuz şeyin ve üzerinde çalıştığınız içeriğin üzerini kaplaması kadar sinir bozucu olabilir. Yazarken, imlecin klavyenin altında kalmasıyla durum çok daha sıkıcı bir hal alıyor. Windows 8 içerisinde uygulamaları klavyenin açılışı ve kapanışı ve ayrıca ekranın nerede bulunduğu konusunda bilgilendiren yeni masaüstü API’leri mevcut. Bu sayede uygulamalarımız içeriği kenara çekip imlecin siz yazarken görünür olmasına imkân veriyor.
Klavye görünür hale geldiğinde çalışma alanı
Sanal klavyenin görünür halde olduğu ve şeridin genişletilmiş halde kullanıldığı durumlarda çalışabilecek çok az bir yerin kaldığını gördük. Kullanıcıları dar bir alana sıkıştıran bu durum sinir bozucu olabiliyor. Bu sorunun üstesinden gelmek için şeridin tablet bilgisayarlardaki varsayılan ayarını daraltılmış görünüm olarak belirledik. Bu sayede kullanıcılara daha fazla çalışma alanı kalıyor. Şerit ile etkileşim modelinde bir dizi kritik geliştirmeyi yaparak daraltılmış görünümde daha da iyi çalışmasını sağladık. Artık bir kerede birden fazla komut (Kalın, İtalik ve Altı Çizili gibi) verilebildiğini göreceksiniz. Bir komutu çalıştırdığınızda ise bu komutun ardından şerit üzerinde ilave bir dokunma ihtimali de az çünkü kayboluyor (örn. Tablo Ekle komutu).
Ayrıca kullanıcıların şerit ve durum çubuğunu gizlemelerini ve bu sayede daha önemli içerik üzerinde yer kaybı yaşamadan daha fazla metni veya hücre satırını görmelerini sağlayan tam ekran bir görünüm de oluşturduk.
Daha fazla yazma ihtiyacını en aza indirme
Sanal klavye yazı yazmak için fiziksel bir klavye kadar verimli değil. Elimizdeki çok sayıda senaryo ve duruş pozisyonu kullanıcıların bir işi tamamlaması için sanal klavyeyi kullanmasını gerektiriyordu ve biz de mümkün olduğu durumlarda sanal klavyeye erişmeyi olabildiğince azaltmak istiyorduk.
Kullanılan yaygın çözümler arasında öneri menüleri ve önceki girişleri hatırlayan en son kullanılan listeler yer alıyor. Yıllardır uygulamalar en son açılan belgelerin yollarını hatırlıyor. İnsanların genelde tek bir bilgisayar kullandığı zamanlarda bu özellik çok işe yarıyordu. Akıllı telefonların, tablet bilgisayarların ve bulutun kullanılmaya başlamasıyla insanların belgeleri farklı cihazlardan, ev veya iş yerlerinden erişmesi gerekmeye başladı. Office hizmetine bağlandıysanız belgeniz ve en son kullanılan ortak konumlara ilişkin bilgiler tüm cihazlarınızda kullanılabilir oluyor. Bu sayede, hatırlanması zor, eski dosya yollarının sürekli olarak yazılmasını gerektiren dosya açma ve kaydetme diyaloglarına erişim sayısını önemli ölçüde azaltıyor.
Excel’in yeni Flash Fill özelliği sayesinde yazma işi sizin yerinize Office tarafından yapıldığından zaman kazanıyorsunuz. İşte çalışma şekli:
Komut verme
Dokunma konusundaki son odak alanı ise komut deneyimi.
Masaüstü uygulamalarında Şerit, Backstage Görünümü, Bağlam Menüleri veya MiniÇubuk özelliklerini kullanmadan senaryolarımızdan herhangi birisini tamamlamak neredeyse imkânsızdı. Ayrıca Müşteri Deneyimini Geliştirme Programından birçok komutun klavyeden verildiğini de biliyorduk. Kes, Kopyala, Yapıştır ve Sil gibi en çok kullanılan komutlardan bazıları uygulamaların komut arabirimi yerine direkt olarak klavye üzerinden gerçekleştiriliyor. Komut deneyimini geliştirirken kılavuzluk etmesi oluşturduğumuz bazı prensipleri aşağıda görebilirsiniz:
- Yaygın komutların kolay bulunması ve hızlı kullanılabilmesi
- Kullanıcıların komutları dokunma ile veya fare/klavye üzerinde birbiriyle tutarlı yerlerde bulması
- Sıklıkla kullanılan klavye girişlerinin (kes/kopyala/yapıştır/sil) kolayca erişilebilir olması
- Kullanıcı deneyiminin alışıldık gelmesi ve dokunulabilir olması
Senaryolarımızı değerlendirirken birçok işin küçük bir dizi alt komut ile gerçekleştirilebileceğini keşfettik. İnsanlar Office’i dokunarak kullandığında bir masada klavye ve fare ile oturmak yerine farklı işler üzerinde çalışacağını bekliyoruz. Ayrıca birçok durumda (seçilen metin, resim, şekil, tablo, vb.) işlerin büyük bir kısmının az sayıda komut ile gerçekleştirildiğini gördük. Daha önce belirttiğimiz gibi düşey bir alan sınırlı bir alan haline dönüşüyor. Elde ettiğimiz tüm bu bilgiler ışığında, bir yandan düşey alanda içerik üzerinde çalışmak için yeterli bir çalışma alanı sunarken bir yandan da kullanıcılara yaygın komutlara hızlı erişim sunmak istedik.
Buna ilave olarak Windows 8 için yeni uygulamalarımızı tasarlarken, tasarlanmakta olan ve işlerinizi gerçekleştirmek için en iyi hale getirilmiş bir deneyim sunan tüm diğer Windows 8 uygulamalarının hedef ve tasarım dilleriyle tutarlı olmak istedik. Fakat en önemlisi işinize odaklanabilmenizi sağlamak ve Office kullanıcı arabiriminin işiniz ve sizin aranızdan çekilmesini sağlamak istedik. Windows 8 uygulamaların ekran alanının her yeri üzerinde kontrole sahip olacak şekilde tasarlandı ve biz de bu alanı size transfer etmek istiyoruz. Bu sayede okumak, yazmak, içeriğinizi incelemek için dolaşmak ve çalışmak için gereken alana sahip olacaksınız. Bir eylemde bulunmanız gerektiğinde ihtiyacınız olan komutlar sadece bir tık, dokunma veya vuruş uzağınızda.
MiniÇubuk
Office 2007, metin veya belli nesneleri seçtiğinizde ortaya çıkan küçük bir dizi komuttan oluşan MiniÇubuk özelliğini getirmişti. MiniÇubuk sıklıkla kullanılan komutlara kolayca erişim sunmak için tasarlanmıştı. Office 15′te MiniÇubuk desteğini dokunma senaryolarımızda da kullandık.
Masaüstü uygulamalarında MiniÇubuk özelliğini kullanıcıların metin, hücreler, resimler veya şekiller üzerine dokunduğunda gözükecek şekilde değiştirdik. Sanal klavye kullanma ihtiyacını azaltmak ve kullanıcıların işlerini daha hızlı gerçekleştirebilmelerini sağlamak için Yapıştır, Kes, Kopyala ve Sil gibi sıkça kullanılan klavye komutlarını ekledik. MiniÇubuğu burada görebilirsiniz:
İkinci katman komutlar için MiniÇubuk üzerinden erişilebilen bir bağlamsal açılır menü de bulunuyor. Bunlar daha seyrek kullanılan komutlar fakat fare ve klavye ile kullanılan sağ tıklama eylemlerinin dokunma ile de kullanılabilir halde olmasını sağlıyor. Bağlamsal menü görünür olduğunda MiniÇubuk üzerinde yer alan komutları (kes, kopyala ve yapıştır gibi) tekrarlamıyor. Burada genişletilmiş bağlamsal menünün bir resmini görebilirsiniz:
Kanvas içi Komutlar
Kullanıcıların uzun zamanlarını Outlook içerisinde e-postalar için kullanacağını beklediğimizden başkalarıyla iletişim kurmak tabletler için en önemli senaryolarımızdan biriydi. E-posta kullanımını belirleyen komut dizisinin az sayıda olduğunu keşfettik. Sıklıkla kullanılan komutlar arasında Yanıtla, Tümünü Yanıtla, İlet, Sil, Klasöre Taşı, İzle ve Okunmadı Olarak İşaretle komutları bulunuyordu.
Orijinalinde bu seçenekleri posta mesaj listesi içerisinde gösteriyorduk. Tabletlerde Outlook kullanmaya başladığımızda kullanım pozisyonunun farklı olduğu net bir şekilde ortaya çıktı. Genellikle kullanılan öne eğilme pozisyonunda cihaz iki elle tutulurken ekranın ortasında yer alan sil düğmesini hedeflemenin son derece zor olduğunu gördük. Bu pozisyonda ekranın kenarlarında yer alan alanı başparmaklarla kullanmak çok daha kolay. Başparmaklar için hazırlanan çubuğun Outlook’ta kullanımını burada görebilirsiniz:
Radyal menüler
Araçlarınız parmaklarınızın ucunda. Windows 8 için yeni OneNote uygulamasında yazma ve düzenleme işlemleri sırasında ortaya çıkan radyal menülerin amacı da bu. Düzenleme yaparken kullanmayı beklediğiniz tüm komutlar içeriğinizin hemen yanında beliriyor. Çalıştığınız sırada komutlar menünün ardında gizli. Fakat örneğin metni düzenlemeniz gerektiğinde komutların görüntülenmesi için radyal menü üzerine dokunmanız yeterli oluyor:
Radyal menü ihtiyacınız olan yaygın komutların büyük çoğunluğunu anında görüntüleyebilecek şekilde tasarlandı. Daha fazla komuta ihtiyacınız olduğunda tek yapmanız gereken parmağınızı menünün merkezinden dışarı doğru sürtmek veya menü etrafındaki oklardan herhangi birisine dokunmak. Örneğin koyu komutunun hemen yanında daha fazla biçimlendirme komutu mevcut:
Radyal menü yaptığınız işe göre değiştiğinden aynı zamanda komutların gizli olup olmadığını da anlayabiliyorsunuz. Örneğin yazı yazıyorsanız ve bir tablo veya madde imlerinden oluşan bir liste eklemeniz gerekiyorsa şunu göreceksiniz:
Fakat görsellerle çalışıyorsanız, şunu göreceksiniz:
Her bir menü altında o anda ihtiyacınız olan komutlar veya araçlar yer alıyor. Ve en çok kullanılan 8 yaygın eylemi seçmek için menüyü genişletmek zorunda bile değilsiniz. Radyal menü üzerinde parmağınızı seçtiğiniz komuta doğru sürtmeniz yeterli. Örneğin bir metin bloğunu seçtiyseniz kapanmış radyal menü üzerinde parmağınızı sağa doğru sürtmek metni koyu hale getirecek, yukarı doğru sürtmek metni kopyalayacak ve sola doğru sürtmek işlemi geri alacak. Klavye için kullandığınız kısa yolların dokunmaya adapte edilmiş halleri gibi. Bu hızlı sürtme işlemi, radyal menülerin içeriğin önüne çıkmadan dokunma ile etkileşimi hızlı ve akıcı hale getirebildiği yollardan birisi daha.
Uygulama Çubuğu
Son olarak tüm diğer Windows 8 stili uygulamalar gibi Lync ve OneNote içerisinde hareket etmek için ihtiyacınız olan komutları ekranın alt kısmında bir uygulama çubuğu içerisine yerleştirdik. Uygulama çubuğunun görüntülenmesi için tek yapmanız gereken parmağınızı ekranın ucuna sürtmek veya sağ tıklamak (veya Windows + Z tuşlarına basmak):
OneNote’tan alınan bu ekran görüntüsünde notlarınız içerisinde ileri ve geri hareket edebildiğinizi, not defterlerinizin veya sayfaların listelerini gösterebildiğinizi, yeni bir sayfa ekleyebildiğinizi veya uygulama hakkında bize geri bildirimler sunabildiğinizi (geri bildirimlerinizi bekliyoruz!) görebiliyorsunuz.
Uygulama çubuğu neyin üzerine sağ tıkladığınıza bağlı olarak da değişiyor. Örneğin bir OneNote not defteri üzerindeki bir bölüme sağ tıkladıysanız uygulama çubuğunun sol kısmında ilave komutlar görüntülenir. Bu şekilde o bölümü yeniden adlandırabilir, silebilir veya o bölüme bir bağlantı kopyalayabilirsiniz:
Özet
Office için, otobüslerden, uçaklara ve salonunuzdaki kanepeye kadar birçok alanda bir dizi yeni kullanım pozisyonuna imkân sağlama şansını elde ettiğimiz için çok heyecanlıyız. Dokunma sayesinde yaygın işlemlerin nasıl hızlı, akıcı ve sezgisel bir hale gelebildiğini ve ayrıca yüksek kalitede belgeler hazırlamak için gereken yeteneklerin kullanılabiliyor olmasını görmek te heyecan verici. Umarız bizler geliştirme aşamasından ne kadar keyif aldıysak siz de Office’i kullanırken aynı keyfi alabilirsiniz. Halen daha yapılabilecek birkaç küçük detay var fakat sizi ön izlemesini denemeye ve OneNote MX’i yüklemeye davet ediyorum, lütfen bize düşüncelerinizi bildirmeyi unutmayın. Yeni Office’in yeteneklerini daha iyi anlamanız için hazırladığımız Türkçe İnceleme Kılavuzu’nu da buradan indirebilirsiniz.
Yorumlarınızı görmeyi heyecanla bekliyoruz! Teşekkürler.